ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΚΖ’ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΠΙΕΡΙΑΣ

Τις τελευταίες μέρες ενημερωθήκαμε για το σχέδιο νόμου σχετικά με το νέο οργανόγραμμα του ΥΠΠΟΤ, σύμφωνα με το οποίο προωθούνται συγχωνεύσεις των αρχαιολογικών υπηρεσιών με στόχο τις περικοπές των δαπανών του Υπουργείου.

Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι σε αντίθεση με άλλες Περιφέρειες (Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Κρήτη, Πελοπόννησος κ.λπ.), όπου διατηρούνται οι Εφορείες Αρχαιοτήτων ανά νομό, η ΚΖ’ ΕΠΚΑ είναι η μοναδική υπηρεσία που καταργείται και συγχωνεύεται με δύο άλλους νομούς (Θεσσαλονίκης και Κιλκίς), με τους οποίους όχι μόνο δεν έχει κοινά γεωγραφικά σύνορα αλλά ούτε καν μοιράζεται τον ίδιο στενό πολιτισμικό κύκλο. 

Η συγχώνευση αυτή αποτελεί πλήγμα για τον Πολιτισμό της Πιερίας, που για μια ακόμη φορά απαξιώνεται με τον χειρότερο τρόπο. Γι’ αυτό καλούμε την τοπική κοινωνία, όλους τους φορείς και τους θεσμικούς της εκπροσώπους σε συνέργεια και συμπαράσταση. Για μία υπηρεσία της Πιερίας που δεν κοστίζει για το ελληνικό δημόσιο (ενοίκια κ.λπ.), για μία Πιερία με έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, το Δίον, με ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία του κόσμου, τον Όλυμπο, με ένα τεράστιο αρχαιολογικό έργο στη Βόρεια Πιερία  (Πύδνα, Μεθώνη κλπ.) και την περιοχή του Μακεδονικού Ολύμπου (Δίον, Λείβηθρα, Ηράκλειο/Πλαταμών κλπ.) που άλλαξε την ιστορία της Μακεδονίας, αλλά και με ένα μεγάλο υπηρεσιακό έργο, που μπορεί τεχνικά να μετρηθεί ακόμη και μόνο από τα έργα που επεδίωξε και ενέταξε στο ΕΣΠΑ με τις δικές της δυνάμεις ! 

Για του λόγου το αληθές επισυνάπτουμε τον κατάλογο των Εφορειών ανά την Ελλάδα:

Εφορείες με τρεις Περιφερειακές Ενότητες !! Μία και μοναδική !

1.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης – Κιλκίς – Πιερίας με έδρα τη Θεσσαλονίκη και αρμοδιότητα που εκτείνεται στις Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλονίκης, Κιλκίς και Πιερίας. (πλην των Δήμων αρμοδιότητας Εφορείας Πόλης Θεσσαλονίκης)

Εφορείες Αρχαιοτήτων σε αριθμό Δήμων:

2.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών με έδρα την Αθήνα, στους Δήμους: Δ. Αθηναίων, Δ. Βύρωνος, Δ. Γαλατσίου, Δ. Δάφνης – Υμηττού, Δ. Ζωγράφου, Δ. Ηλιουπόλεως, Δ. Καισαριανής, Δ. Φιλαδέλφειας – Χαλκηδόνος, Δ. Αγίας Παρασκευής, Δ. Αμαρουσίου, Δ. Βριλησσίων, Δ. Ηρακλείου, Δ. Κηφισιάς, Δ. Λυκόβρυσης – Πεύκης, Δ. Μεταμορφώσεως, Δ. Νέας Ιωνίας, Δ. Παπάγου – Χολαργού, Δ. Πεντέλης, Δ. Φιλοθέης – Ψυχικού, Δ. Χαλανδρίου, Δ.Αγίων Αναργύρων – Καματερού, Δ. Αιγάλεω, Δ. Ιλίου, Δ. Περιστερίου, Δ. Πετρούπολης, Δ. Χαϊδαρίου, Δ. Αλίμου, Δ. Γλυφάδας, Δ. Ελληνικού – Αργυρουπόλεως, Δ. Αγίου Δημητρίου, Δ. Νέας Σμύρνης, Δ. Καλλιθέας, Δ. Μοσχάτου – Ταύρου, Δ. Παλαιού Φαλήρου,

3.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής με έδρα την Αθήνα, στους Δήμους : Δ. Αχαρνών, Δ. Διονύσου, Δ. Κρωπίας, Δ. Μαραθώνος, Δ. Μαρκοπούλου – Μεσογαίας, Δ. Παιανίας, Δ. Παλλήνης, Δ. Ραφήνας – Πικερμίου, Δ. Σπάτων – Αρτέμιδος, Δ. Ωρωπίων, Δ. Φυλής, Δ. Βάρης – Βάρκιζας-Βούλας – Βουλιαγμένης, Δ. Σαρωνικού, Δ. Λαυρεωτικής-Κερατέας

4.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Δυτικής Αττικής με έδρα τον Πειραιά στους Δήμους : Δ. Πειραιώς, Δ. Νίκαιας – Αγίου Ιωάννου Ρέντη, Δ. Κορυδαλλού, Δ. Κερατσινίου – Δραπετσώνας, Δ. Αγίας Βαρβάρας, Δ. Ασπροπύργου, Δ. Ελευσίνας, Δ. Μάνδρας - Ειδυλλία , Δ. Μεγαρέων, Δ. Περάματος, Δ. Αγκιστρίου, Δ. Αίγινας, Δ. Κυθήρων, Δ. Πόρου, Δ. Σαλαμίνας, Δ.Δοκού ,Δ. Σπετσών, Δ. Τροιζηνίας, Δ. Υδρας

5.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης με έδρα τη Θεσσαλονίκη στους Δήμους : Δ. Θεσσαλονίκης, Δ. Καλαμαριάς, Δ. Κορδελιού – Ευόσμου, Δ. Πυλαίας – Χορτιάτη, Δ. Αμπελοκήπων- Μενεμένης, Δ. Παύλου Μελά, Δ. Νεάπολης-Συκεών

Εφορείες σε μία Περιφερειακή Ενότητα:

6.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας με έδρα την Κόρινθο στην Περιφερειακή Ενότητα Κορινθίας.

7.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδος με έδρα το Ναύπλιο στην Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδος.

8.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας με έδρα την Τρίπολη στην Περιφερειακή Ενότητα Αρκαδίας.

9.     Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας με έδρα την Σπάρτη στην Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας.

10.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας με έδρα την Καλαμάτα στην Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας.

11.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας με έδρα την αρχαία Ολυμπία στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας.

12.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Αχαΐας με έδρα την Πάτρα στην Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας.

13.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Κέρκυρας με έδρα την Κέρκυρα στην Περιφερειακή Ενότητα Κέρκυρας.

14.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας με έδρα τη Θήβα στην Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας.

15.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδας με έδρα τους Δελφούς στην Περιφερειακή Ενότητα Φωκίδος.

16.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας με έδρα τη Χαλκίδα στην Περιφερειακή Ενότητα Ευβοίας.

17.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας με έδρα το Βόλο στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας.

18.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας με έδρα τη Λάρισα στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας.

19.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής με έδρα τον Πολύγυρο στην Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής.

20.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου με έδρα τη Μυτιλήνη στην Περιφερειακή Ενότητα Λέσβου.

21.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου με έδρα τη Χίο στην Περιφερειακή Ενότητα Χίου

22.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Σάμου με έδρα τη Σάμο στην Περιφερειακή Ενότητα Σάμου.

23.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με έδρα την Αθήνα στην Περιφερειακή Ενότητα Κυκλάδων.

24.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου με έδρα τη Ρόδο στην Περιφερειακή Ενότητα Δωδεκανήσου.

25.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων με έδρα τα Χανιά στην Περιφερειακή Ενότητα Χανίων.

26.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου με έδρα το Ρέθυμνο στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου.

27.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου με έδρα το Ηράκλειο στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου.

28.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου με έδρα τον Άγιο Νικόλαο στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου.

Εφορείες σε δύο Περιφερειακές Ενότητες

29.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας – Λευκάδας με έδρα το Μεσολόγγι στις Περιφερειακές Ενότητες Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας.

30.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Κεφαλληνίας – Ζακύνθου με έδρα το Αργοστόλι στις Περιφερειακές Ενότητες Κεφαλληνίας και Ζακύνθου.

31.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας – Ευρυτανίας με έδρα τη Λαμία στις Περιφερειακές Ενότητες Φθιώτιδας και Ευρυτανίας.

32.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων – Θεσπρωτίας με έδρα τα Ιωάννινα στις Περιφερειακές Ενότητες Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας.

33.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Πρέβεζας – Αρτας με έδρα την Πρέβεζα στις Περιφερειακές Ενότητας Πρέβεζας και Αρτας.

34.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Καρδίτσας – Τρικάλων με έδρα τα Τρίκαλα στις Περιφερειακές Ενότητες Καρδίτσας και Τρικάλων.

35.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Καστοριάς – Φλώρινας με έδρα την Καστοριά στις Περιφερειακές Ενότητες Καστοριάς και Φλώρινας.

36.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Κοζάνης – Γρεβενών με έδρα την Κοζάνη στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης και Γρεβενών.

37.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας – Ημαθίας με έδρα την Βέρροια στις Περιφερειακές Ενότητες Πέλλας και Ημαθίας

38.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών – Δράμας με έδρα τις Σέρρες στις Περιφερειακές Ενότητες Σερρών και Δράμας.

39.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας – Ξάνθης με έδρα την Καβάλα στις Περιφερειακές Ενότητες Καβάλας και Ξάνθης.

40.  Εφορεία Αρχαιοτήτων Ροδόπης – Έβρου με έδρα την Κομοτηνή στις Περιφερειακές Ενότητες Ροδόπης και Έβρου.

Η κατάργηση της ΚΖ’ ΕΠΚΑ δεν εξυπηρετεί οικονομικούς σκοπούς, καθώς η Υπηρεσία φιλοξενείται σε κτίρια που έχουν παραχωρηθεί κατά χρήση από τις αρμόδιες τοπικές αρχές. Η μεταφορά στη Θεσσαλονίκη δημιουργεί προβλήματα,  καθώς οι πολίτες του νομού, στερούμενοι την άμεση επικοινωνία με μία Υπηρεσία που έχει έδρα στην περιοχή τους, ακόμα και για τις απλούστερες υποθέσεις θα έρθουν αντιμέτωποι με την γραφειοκρατία και την χρονική καθυστέρηση. Η κοινωνική διάσταση του θέματος είναι αυτονόητη, τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τους επαγγελματίες προμηθευτές της τοπικής  υπηρεσίας.

Το έργο της ΚΖ’ ΕΠΚΑ είναι γνωστό και δεν χρειάζεται διαφήμιση. Με απώτερο και σταθερό στόχο την προστασία, ανάδειξη και προβολή των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων του νομού, μέσω της αξιοποίησης ευρωπαϊκών κονδυλίων (Γ’ ΚΠΣ) έχει επιτελέσει σημαντικό έργο, όπως π.χ. η ανακαίνιση του Αρχαιολογικού Μουσείου του Δίου και της Αρχαιοθήκης, η προστασία, συντήρηση και ανάδειξη του Αρχαιολογικού Χώρου και του ελληνιστικού θεάτρου του Δίου, η προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση της ακρόπολης των Λειβήθρων. Η έρευνα και ανάδειξη των σημαντικών αρχαιολογικών χώρων του νομού (Δίον, Μακρύγιαλος, Πύδνα, Μεθώνη, Λείβηθρα), καθώς και η διεθνής προβολή τους μέσω της συμμετοχής της ΚΖ’ ΕΠΚΑ σε εκθέσεις του εξωτερικού (Λούβρο – Παρίσι, ΗΠΑ κ.λπ.) είναι αυτονόητο ότι έχει συμβάλει στην ενίσχυση του πολιτιστικού τουρισμού με πολλαπλά ανταποδοτικά οφέλη.

Όσον αφορά στο επιχειρησιακό πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2007-2013, η ΚΖ’ ΕΠΚΑ έχει ήδη εντάξει 4 έργα που υλοποιούνται με αυτεπιστασία (Δίον, Λείβηθρα, Μακρύγιαλο), συνολικού προϋπολογισμού περίπου 10.000.000 € (συμπεριλαμβανομένων και διαφόρων υποέργων των ΟΤΑ που υλοποιούνται υπό την επίβλεψη της ΚΖ’ ΕΠΚΑ). Αξίζει, μάλιστα, να αναφερθεί ότι επίκειται η υποβολή μελετών ωρίμανσης επιπλέον έργων.

Τέλος, η ΚΖ’ ΕΠΚΑ έχοντας πάντα ως στόχο την άμεση και βιωματική επαφή και γνωριμία  των πολιτών και των μαθητών με το πολιτιστικό παρελθόν του τόπου τους, υλοποιεί σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων, καθώς και πολιτιστικών εκδηλώσεων (Φεστιβάλ Ολύμπου, Γιορτές Πανσελήνου, Μέρα Μουσείων κλπ).

Εύλογα αναρωτιέται κανείς, κατά πόσο η κατάργηση της ΚΖ΄ Ε.Π.Κ.Α. συνδέεται με το γεγονός ότι στο Νομό Πιερίας βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία της χώρας μας  και  ολόκληρου του κόσμου: ο ΟΛΥΜΠΟΣ. Η προστασία του ως μοναδικού ιστορικού, μυθολογικού, αρχαιολογικού αλλά και φυσικού μνημείου, παγκόσμιας κληρονομιάς και εμβέλειας, η αποτροπή της οικοπεδοποίησης και τσιμεντοποίησής του αλλά και μιας άναρχης «εκμετάλλευσής» του - δράσεις που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγούσαν σε μία ανεπιστρεπτί καταστροφή του φυσικού και ιστορικού του περιβάλλοντος – αποτέλεσε πρώτιστη μέριμνα αλλά και καθήκον της ΚΖ’ ΕΠΚΑ, εδώ και δεκαετίες.

Μόλις, ωστόσο, τα δύο τελευταία χρόνια (2011 – 2012), και έπειτα από μακρόχρονες και επίμονες προσπάθειες της ΚΖ’ ΕΠΚΑ, στάθηκε δυνατόν να συντελεστούν δύο σημαντικά βήματα υπέρ της προστασίας του όρους Όλυμπος:

Α) Το Δεκέμβριο του 2011, δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ η νέα κήρυξη/οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου του Μακεδονικού/Πιερικού Ολύμπου (ΦΕΚ 342/Α.Α.Π./20-12-2011), θέτοντας «φρένο» στις όποιες βλέψεις για περαιτέρω καταπατήσεις και κάθε  είδους καταστρεπτικές για το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον του δραστηριότητες.

Β) Η κατάσταση, ωστόσο, έγινε προφανώς ακόμα πιο «ασφυκτική», όταν το Νοέμβριο του 2011 η ΚΖ’ Ε.Π.Κ.Α. κατέθεσε προς έγκριση στο Υπουργείο Πολιτισμού & Τουρισμού την οριστική μελέτη για θεσμοθέτηση Ζωνών Α’ & Β’ Προστασίας και όρων χρήσεων γης του Πιερικού Ολύμπου.

Είναι, άραγε, τυχαίο που η επικείμενη κατάργηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ν. Πιερίας «συμπίπτει» χρονικά με αυτές τις δύο σημαντικές δράσεις και πρωτοβουλίες της ΚΖ’ ΕΠΚΑ για την προστασία του Ολύμπου;