ΑΦΕ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ
ΦΥΣΕΩΣ ΕΡΓΑ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΑΚΑΣ
5 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013- 8.30 μ.μ.
ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ
– ΓΚΑΛΕΡΙ ΜΑΤΙ
ΑΒΕΡΩΦ
4 – ΚΑΤΕΡΙΝΗ - 2351031275
Έ
ρ γ α
1. "Untitled"
Sound and Visual Art installation
Music Composition: Δημήτρης Μπάκας
Visual Art: Ελένη Μπουφέτη, Δημήτρης Μπάκας
2. "Contra"
Voice, Electroacoustics and Video
Music Composition: Δημήτρης Μπάκας
Voice: Τόλης Τατόλας
Video: Σωτήρης Τσακιράκης
Untitled είναι
μια οπτικοακουστική εγκατάσταση, που αποτελείται από ζωγραφικούς πίνακες και
ηχητικό τοπίο. Το έργο αναφέρεται τόσο στο εικαστικό αποτέλεσμα όσο και στη διαδικασία
δημιουργίας του με την ίδια βαρύτητα. Όσον αφορά στους πίνακες, απομακρυνόμαστε
από τον κλασσικό τρόπο ζωγραφικής με πινέλο και αντί αυτού χρησιμοποιούνται
γυάλινα δοχεία με χρώμα, τα οποία σπάζουν σε μικρή απόσταση από τον καμβά με τη
βοήθεια σιδερένιας ράβδου. Το ηχητικό τοπίο που συνομιλεί με τους πίνακες είναι
βασισμένο σε ήχους που παρήχθησαν κατά την θραύση των δοχείων. Η ηχητική έκθεση
των θραύσεων λειτουργεί με κάποιο τρόπο επεξηγηματικά για τον τρόπο δημιουργίας
του έργου, προδίδοντας την τεχνική. Η αφαιρετικού χαρακτήρα αισθητική των
πινάκων που προκύπτουν σε συνδυασμό με το ηχητικό τοπίο συνδέουν το
ακανόνιστο-τυχαίο με το βίαιο. Ο καλλιτέχνης έχει μία αρχική πρόθεση, η οποία
γίνεται κίνηση και προκαλεί το τυχαίο. Από την έναρξη μέχρι και τη λήξη αυτού ο
ρόλος αλλάζει από καλλιτέχνη σε θεατή. Σε αντιπαράθεση βρίσκεται η περίπτωση Pollock,
όπου ενώ σε πρώτη απλοϊκή ανάγνωση κάποιος θα απέδιδε τα έργα του στο τυχαίο,
έρχεται η ομώνυμη κινηματογραφική ταινία (Pollock,
2000) να αναδείξει στο ευρύ κοινό την οργάνωση και ισορροπία στις εκρήξεις των
χρωμάτων. Την οργάνωση αυτή την πετυχαίνει ο καλλιτέχνης με τη διαρκή συμμετοχή
του στην πνευματική διαδικασία δημιουργίας του έργου, από την πρόθεση-ιδέα
μέχρι την ολοκλήρωσή του. Η παρουσία της ανθρώπινης σκέψης στη διαδικασία αυτή
δημιουργεί μία οργάνωση, πάντα ιδιότυπη, σύμφωνα με την ιδιοσυγκρασία του
εκάστοτε δημιουργού. Στην περίπτωση του Untitled
ο καλλιτέχνης προκαλεί την έναρξη του έργου και έπειτα γίνεται θεατής. Κατ'
επέκταση και ο κάθε θεατής δυνητικά θα μπορούσε με τη βασική
αυτή κίνηση να γίνει ο καλλιτέχνης του έργου. Το στοιχείο αυτό τον συνδέει
άμεσα με το έργο, δίνοντάς του τη δυνατότητα να το βιώσει σαν να είναι αυτός ο
δημιουργός. Χωρίς το έργο να είναι ρεαλιστικά διαδραστικό, ωθεί τον θεατή
εννοιολογικά να μετάσχει σε αυτό βιωματικά. Σε όλο αυτό σημαντικό ρόλο
διαδραματίζει η διάταξη των επιμέρους οπτικοακουστικών στοιχείων της
εγκατάστασης, η οποία ως περιμετρική δημιουργεί στο χώρο ένα αόρατο κέλυφος
μέσα στο οποίο κινούνται οι "επισκέπτες". Σε μία υποθετική παρουσίαση
των έργων και μόνο η ιδέα και η πράξη, ως αντικείμενο αυτής, θα ήταν δύο σημεία
ασύνδετα. Ο ήχος έρχεται ως καθοριστικό στοιχείο να γεφυρώσει το νοητικό
φαινόμενο με το αντικείμενο του φαινομένου και να ολοκληρώσει την ανάδειξη της
προθετικότητας στο κοινό. Στο έργο αυτό το ζητούμενο δεν είναι η παραγωγή "ωραίων"
εικαστικών έργων, αλλά να δείξει ότι η προθετικότητα έχει την ίδια καλλιτεχνική
σημασία και αξία με το αποτέλεσμα. Το έργο τέχνης-αντικείμενο πηγάζει από την
πρόθεση, βασικού χαρακτηριστικού της συνείδησης.
Το Contra
είναι ένα έργο mixed media (φωνή, ηλεκτροακουστικοί
ήχοι και βίντεο) και είναι το δεύτερο μέρος της τριλογίας του συνθέτη για την
ανθρώπινη φωνή. Η σύνθεση της ηλεκτροακουστικής μουσικής βασίστηκε αποκλειστικά
στην ηχογράφηση της χροιάς κόντρα τενόρου∙ ενός άνδρα τραγουδιστή που
χρησιμοποιώντας την τεχνική του φαλσέττο παράγει φωνή με έντονα τα
χαρακτηριστικά της γυναικείας χροιάς και έκτασης, διατηρώντας συγχρόνως κάποια
της χαμηλής ανδρικής φωνής. Χαρακτηριστική είναι η παρουσία στο έργο λαρυγγικών
πειραματικών ήχων (extended techniques) οι οποίοι απαντούν πέρα από τα κλασσικά
όρια της ανθρώπινης ομιλητικής και τραγουδιστικής φωνής. Αν και το έργο, πέρα από οποιαδήποτε δήλωση φιλοσοφικού η φυλετικού περιεχομένου,
στέκεται περισσότερο στον χώρο της εντύπωσης (impression), δηλαδή περισσότερο
της αίσθησης παρά της αισθητικής, δεν αποκλείει μια φαινομενολογική προσέγγιση
από τον ακροατή∙ μέσω μιας εσωτερικής διερεύνησης και ερμηνείας από τον καθένα
για τη σχέση που συνδέει τη σκέψη του ανθρώπου με τον παραγόμενο ήχο. Στο
ηχητικό τοπίο, έρχεται το βίντεο να συνοδέψει και να παίξει ένα διάμεσο ρόλο
μεταξύ ήχου και ακροατή με διάθεση σχηματοποίησης και ερμηνείας. Μέσα σε όλο
αυτό το σύστημα οπτικοακουστικών πληροφοριών ο ακροατής/θεατής μέσω ανάκλησης
της μνήμης συνδέει τα σημεία αναγιγνώσκοντας προσωπικές ιδέες, σκέψεις και
βιώματα.
Δημήτρης Μπάκας
Γεννήθηκε στην Κατερίνη το
1975. Αρχικά σπούδασε σύνθεση με τον Θεόδωρο Αντωνίου και συνέχισε στο Goldsmiths College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, απ' όπου
και απέκτησε μεταπτυχιακό (Mms) και διδακτορικό τίτλο (Phd), το 2005 και 2010 αντίστοιχα, υπό την επίβλεψη του Prof. Roger Redgate. Κατά την διάρκεια της διδακτορικής
του έρευνας παρακολούθησε το Master Ηλεκτροακουστικής Μουσικής στο Stanley Glasser Electronic Music Studios (ΕΜS) του ιδίου κολεγίου. Το 2010 έγινε δεκτός από τον Tristan Murail ως επισκέπτης ερευνητής (visiting scholar), στο Columbia University of New York, όπου ολοκλήρωσε το 2011 τη
μεταδιδακτορική του έρευνα (post Doc). Από το 2009 καταγράφεται κατόπιν διαγωνισμού στον
κατάλογο επίλεκτων συνθετών του Sound and Music στην Αγγλία. Είναι μέλος της Ενωσης Ελλήνων
Μουσουργών (ΕΕΜ), του Eλληνικού Σύνδεσμου Συνθετών Hλεκτροακουστικής Mουσικής (ΕΣΣΗΜ),
του temp’Ora Project (Bordeaux, France) και ιδρυτικό μέλος μαζί με τους
Δημήτρη Έξαρχο και Πάνο Γκίκα του Migrant Sound (μη κερδοσκοπική
εταιρία με βάση το Λονδίνο, που σκοπό έχει την προώθηση και παραγωγή σύγχρονης
μουσικής). Έργα του Δημήτρη Μπάκα έχουν παρουσιαστεί και βραβευτεί στην
Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Ελένη
Μπουφέτη
Γεννήθηκε
στην Κατερίνη το 1981. Τελείωσε το ΤΕΙ Δομικών Έργων στις Σέρρες και είναι
τελειόφοιτη της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΑΠΘ. Έχει λάβει μέρος σε διάφορα
εργαστήρια εικαστικού και αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος της Σχολής Αρχιτεκτόνων
του ΑΠΘ, σε συνεργασία τόσο με ξένα Πανεπιστημία όσο και με δημόσιους
Φορείς της πόλης.
Υλοποιημένο αρχιτεκτονικό έργο της αποτελούν τρεις διώροφες μονοκατοικίες σε
Κατερίνη και Θεσσαλονίκη.
Σωτήρης
Τσακιράκης
Γεννήθηκε
στην Θεσσαλονίκη το 1980. Είναι τελειόφοιτος του ΑΠΘ (Τμήμα Νομικής) και
κάτοχος ΒΑ Contemporary Media Practice από το University of Westminster. Σήμερα
ζει στο Λονδίνο και ακολουθεί μεταπτυχιακές σπουδές στο Royal College of Art.
Από το 2008 έργαζεται συστηματικά σε ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους ως
υπεύθυνος φωτογραφίας, φωτισμού και κάμερας. Συμμετείχε ως cinematographer
στην ταινία μικρού μήκους "The Sunrise" η οποία το 2011 κέρδισε το
βραβείο κοινού στο London Greek Film Festival. Εχει δουλέψει ως υπεύθυνος
παραγωγής στην Musion, εταιρία που εξειδίκευεται στην τεχνολογία προβολής
όλογραμμάτων και ως μοντέρ και συντονιστής προγράμματος στην IMG WORLD. Στα
άμεσα σχέδια του είναι η συμμετοχή του ως videographer στο London Fashion Week.
Τόλης
Τατόλας
Γεννήθηκε στην Κατερίνη το 1978. Έχει σπουδάσει Βιολογία στο ΑΠΘ και Design στη Vacalo – College of Art and Design. Παράλληλα μελέτησε κλασικό τραγούδι και ασχολήθηκε και
με τα όρια της ανθρώπινης φωνής μέσω του πειραματισμού. Από το 2005 εργάζεται συστηματικά ως spatial designer (interior, exterior και stage) και visual artist. Από
το 2006 έως σήμερα έχει πραγματοποιήσει 5 ατομικές εκθέσεις και έχει
συμμετάσχει σε 16 ομαδικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει συνεργαστεί στην
καλλιτεχνική επιμέλεια εκδόσεων, με τη δισκογραφική εταιρία Σείριος την εταιρία
Migrant Sound και το Πανεπιστήμιο της Κύπρου και την Utopian Studies Society.
Το 2012 προκρίθηκε σε διαγωνισμό του Chicago Athenaeum (Museum of Architecture and Design) και του European Center for the Architecture, Art, Design and Urban Studies. Στο χώρο του θεάτρου έχει επιμεληθεί τη σκηνογραφία
και ενδυματολογία για έργα των Sartre (Κεκλεισμένων των Θυρών) και Genet
(Οι Δούλες) στο Νέο Ελληνικό Θέατρο (σκηνή Κάρολος Κουν), Mishima (Ο Φίλος μου
ο Χίτλερ) και Hare (Το Φιλί του Ιούδα) στο Αγγέλων Βήμα και Dostoyevsky (Το
Υπόγειο) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (αίθουσα Νίκος Σκαλκώτας). Ο Τόλης Τατόλας
προσανατολίζεται δημιουργικά, προς μία ολιστική προσέγγιση της αισθητικής υπό
το πρίσμα της ενότητας όλων των τεχνών.